طرز تهیه چای قارچ گانودرما

قارچ ریشی (گانودرما )

قارچ ریشی (Ganoderma lucidum)، که در زبان چینی با نام لینگژی یا "قارچ جاودانگی" نیز شناخته می شود، هزاران سال است که یک قارچ دارویی بسیار ارزشمند در طب سنتی آسیا و جایگاه مهمی در فارماکوپه چین، ژاپن، کره و سایر کشورهای آسیایی دارد که در آنها برای ارتقای سلامت، طول عمر و نشاط استفاده شده است. برخلاف بسیاری از قارچ های خوراکی و دارویی، قارچ ریشی طعم تلخ و بافت چوبی مشخصی دارد که آنرا برای مصارف آشپزی معمولی نامناسب می کند، اما برای تهیه عصاره ها، نوشیدنی های چای و قهوه و نیز مکمل های غذایی ایده آل است.Gharchin

 

دستورالعمل تهیه چای قارچ ریشی

روش استاندارد تهیه چای قارچ ریشی شامل تهیه جوشانده به جای یک دم نوش ساده است. این فرآیند نیاز به تجزیه کیتین سخت در سلول های قارچ برای دسترسی به ترکیبات دارویی دارد. Gharchin

روش اول - استفاده از تکه های قارچ ریشی (روش سنتی‌): در این روش طیف وسیعی از مواد مغذی را می توان استخراج کرد. Gharchin

1- مرحله تکه تکه کردن: با استفاده از هاون یا کارد آشپزخانه، قارچ ریشی خشک شده را به قطعات کوچک (تقریباً 1 تا 2.5 سانتی متر) خرد کنید. این کار باعث افزایش سطح تماس برای دم کردن بهتر می شود. Gharchin

2- مرحله اندازه گیری نسبت قارچ به آب: بطور معمول 5 تا 10 گرم قارچ ریشی خشک به ازای هر 4 تا 6 فنجان) آب تازه برای دم کردن چای قارچ ریشی استفاده می شود. Gharchin

3- مرحله دم کردن: ابتدا آب را به جوش آوردید و سپس حرارت را کم کنید. قبل از اضافه کردن تکه های قارچ ریشی به آب جوش، آنها را با آب سرد شستشو دهید. پس از آن تکه های قارچ ریشی را به آب داغ اضافه کنید و سپس درب ظرف را ببندید و اجازه دهید ظرف حاوی چای قارچ ریشی بر روی حرارت ملایم (بدون جوشیدن چای) به مدت حداقل 1 تا 2 ساعت دم بکشد (دم کشیدن طولانی تر باعث استخراج مواد مغذی و مؤثره بیشتر و قوی تر شدن چای می شود). به طور دوره ای بررسی کنید تا مطمئن شوید که چای نمی جوشد، اگر در حال جوشیدن بود، به مدت پانزده دقیقه از روی حرارت بردارید و سپس با درجه حرارت کمتر، حرارت دادن را از سر بگیرید. وقتی چای قارچ ریشی دم بکشد رنگ آن کهربایی روشن می شود، در این حالت اجازه دهید چای آماده شده برای حدود 15 دقیقه خنک شود. Gharchin

4- مرحله صاف کردن: چای دم کشیده را از طریق یک صافی یا پارچه توری صاف کنید تا تمام مواد جامد معلق آن جدا شود، سپس چای صاف شده را در یک فنجان یا لیوان بریزید و بنوشید و یا اینکه می توان آنرا تا یک هفته در یخچال نگهداری کرد. همچنین تکه های قارچ ریشی مصرف شده معمولاً می توانند برای یک مرتبه دیگر برای دم کردن چای جدید (البته با مواد مغذی و مؤثره ضعیف تر) مورد استفاده قرار گیرند.Gharchin

روش دوم - استفاده از پودر قارچ ریشی (روش سریع تر): پودر سطح تماس بیشتری دارد، بنابراین سریعتر عصاره گیری می شود، اما ممکن است صاف کردن کامل آن دشوارتر باشد. Gharchin

1- مرحله اندازه گیری نسبت قارچ به آب: به نسبت ۱ قاشق چایخوری تا ۱ قاشق غذاخوری پودر قارچ ریشی به ازای هر 225 تا 340 میلی لیتر آب استفاده کنید. Gharchin

2- مرحله دم کردن: ابتدا پودر قارچ ریشی را در یک دم کن چای یا فنجان یا یک لیوان بریزید، سپس آب جوش را به آن اضافه کنید. حال روی آنرا بپوشانید و بگذارید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم بکشد، در این مدت گاهی آنرا هم بزنید. Gharchin

3- مرحله صاف کردن: می‌توانید چای دم کشیده را از طریق یک صافی یا پارچه توری صاف کنید تا تمام مواد جامد معلق آن جدا شود، سپس چای صاف شده را می توان نوشید و یا اینکه آنرا تا یک هفته در یخچال نگهداری کرد. (برای جداسازی آسان، آنرا در فرنچ پرس درست کنید).Gharchin

 

انواع چای قارچ ریشی مخلوط

برای اینکه طعم تلخ چای قارچ ریشی خوش طعم تر شود، بسیاری از افراد ترجیح می دهند آنرا با مواد دیگر مخلوط کنند، از جمله:

چای قارچ ریشی-زنجبیل: در طول فرآیند دم کردن، برش های زنجبیل تازه یا زنجبیل رنده شده را اضافه کنید. یک دستور غذایی شامل ۳ گرم قارچ ریشی خشک (۲۵ گرم در صورت تازه بودن) و ۳ گرم زنجبیل تازه، رنده شده یا خرد شده، است که به مدت ۳۰ دقیقه در حدود ۵ فنجان آب بجوشانید و سپس زنجبیل را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دیگر اضافه کنید. Gharchin

چای قارچ ریشی شیرین شده: پس از صاف کردن چای دم کشیده، ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری عسل اضافه کنید تا به کاهش تلخی کمک کند. Gharchin

چای قارچ ریشی خامه ای: برخی از افراد با اضافه کردن کمی خامه یا شیر نارگیل باعث غنی تر و لذت بخش تر شدن نوشیدنی می شوند. Gharchin

ترکیبات چای های تجاری قارچ ریشی: اغلب چای های تجاری قارچ ریشی با گیاهان دیگری مانند رویبوس، دارچین و ریشه شیرین بیان ترکیب شده اند تا طعم متعادل تری ایجاد کنند. Gharchin

 

مقدار مصرف چای قارچ ریشی

به دلیل تفاوت در قدرت چای قارچ ریشی، روش تهیه و شیمی بدن هر فرد، هیچ مقدار مصرف استانداردی برای آن وجود ندارد. اما طبق برخی توصیه های سنتی، مصرف معمول برای چای قارچ ریشی، بیش از ۱ فنجان روزانه و حداکثر به مدت یک ماه نیست. با این حال، منابع دیگر نشان می دهند که عصاره قارچ ریشی را می توان با خیال راحت تا یک سال استفاده کرد، در حالی که قارچ ریشی کامل پودر شده احتمالاً تا ۱۶ هفته بی خطر است.Gharchin

مقدار مصرف در مرحله شروع: با دوز کم، مانند ۱-۲ گرم قارچ ریشی در روز (که به صورت چای دم می شود) شروع کنید و واکنش بدن خود را به مدت یک هفته مشاهده کنید. Gharchin

مقدار مصرف نگهدارنده استاندارد: مقدار مصرف نگهدارنده رایج ۳ تا ۶ گرم قارچ ریشی در روز (که به صورت چای دم می شود) است. Gharchin

 

فواید چای قارچ ریشی برای سلامتی

فواید بالقوه سلامتی چای قارچ ریشی را به ترکیبات زیست فعال پلی ساکاریدها (مانند بتا گلوکان ها) و تری ترپن ها (معروف به اسیدهای گانودریک) نسبت داده می شود.Gharchin

فواید گزارش شده عبارتند از:

پشتیبانی از سیستم ایمنی: بیشترین فایده مورد تحقیق قارچ ریشی، پتانسیل آن در تعدیل سیستم ایمنی است. این قارچ فقط آن را "تقویت" نمی‌کند، بلکه ممکن است به تنظیم آن کمک کند، پاسخ بیش فعال (مثلاً در خودایمنی) را آرام کند یا پاسخ کم فعال را تحریک کند. Gharchin

خواص آداپتوژنیک: قارچ ریشی به عنوان یک آداپتوژن طبقه بندی می‌شود، ممکن است به بدن در مقاومت و سازگاری با استرس جسمی و روانی کمک کند و تعادل (هومئوستازی) را تقویت کند. Gharchin

بهبود خواب و کاهش خستگی: قارچ ریشی اغلب برای تقویت آرامش، بهبود کیفیت خواب و مبارزه با خستگی استفاده می شود (احتمالاً به دلیل تری ترپن های موجود در آن). Gharchin

فعالیت آنتی اکسیدانی: قارچ ریشی حاوی آنتی اکسیدان هایی است که ممکن است به محافظت از سلول ها در برابر آسیب اکسیداتیو کمک کند. Gharchin

سلامت قلب و عروق: برخی تحقیقات نشان دهنده مزایای بالقوه قارچ ریشی برای سلامت قلب و عملکرد متابولیک است. چندین مطالعه حیوانی و حداقل یک مطالعه انسانی نشان داده است که قارچ ریشی ممکن است به کاهش قند خون و تری گلیسیرید کمک کند و در عین حال کلسترول خوب یا HDL را افزایش دهد. یک متا آنالیز در سال 2023 میلادی بر روی مطالعات حیوانی نشان داد که مکمل غذایی قارچ ریشی به کاهش سطح کلسترول و مدیریت تری گلیسیرید کمک می کند. Gharchin

اثر آرامش بخش: قارچ ریشی ممکن است به کاهش خستگی و بهبود خلق و خو در برخی از افراد کمک کند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۴ میلادی روی افراد مبتلا به سرطان نشان داد که مصرف فرآورده های قارچ ریشی به کاهش خستگی، اضطراب و افسردگی کمک می کند. مطالعه دیگری نشان داد که پلی ساکاریدهای موجود در قارچ ریشی ممکن است به کاهش خستگی پس از ورزش کمک کنند. این اثرات بالقوه، چای ریشی را به نوشیدنی جذابی برای کسانی تبدیل می کند که به دنبال راه های طبیعی برای مدیریت استرس و انرژی کم هستند. Gharchin

حمایت از سرطان: برخی از تحقیقات نشان می دهند که قارچ ریشی ممکن است در طول درمان مرسوم سرطان مزایای حمایتی ارائه دهد. مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده اند که عصاره قارچ ریشی ممکن است با افزایش پاسخ ایمنی، رشد و گسترش تومور را مهار کند. Gharchin

 

ایمنی، عوارض جانبی و اقدامات احتیاطی مصرف چای قارچ ریشی

قارچ ریشی معمولاً برای اکثر بزرگسالان در صورت مقدار مصرف مناسب ایمن در نظر گرفته می شود. با این حال، ممکن است همراه با عوارض جانبی، بخصوص در دوزهای بالا (مصرف زیاد) باشد. عوارض جانبی رایج شامل سرگیجه، خشکی دهان، بثورات پوستی، خارش، ناراحتی معده و حالت تهوع است. برخی از مصرف کننده ها ممکن است خونریزی بینی، مدفوع خونی یا سردرد را تجربه کنند. همچنین ممکن است استفاده طولانی مدت (بین ۳ تا ۶ ماه) خطر این عوارض بویژه خشکی دهان، خونریزی بینی و ناراحتی گوارشی را افزایش دهد. این عوارض اغلب با تنظیم بدن فروکش می کنند و یا کاهش دوز یا دفعات مصرف می تواند به کاهش عوارض جانبی کمک کند. در برخی مطالعات موردی نیز سمیت کبدی بویژه با مصرف فرآورده های پودری قارچ ریشی گزارش شده است. به نظر می رسد این خطر با مصرف طولانی مدت پودر این قارچ افزایش یابد. Gharchin

همچنین ممکن است به دلیل فعالیت بیولوژیکی ترکیبات قارچ ریشی یا نبود اطلاعات کافی ایمنی مصرف برای برخی افراد خاص، دارای منع مصرف یا تحت نظارت دقیق پزشک قابلیت مصرف داشته باشد. Gharchin

دوران بارداری و شیردهی: تحقیقات کافی برای ایمن بودن مصرف چای قارچ ریشی در این دوران وجود ندارد. لذا از مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی خودداری کنید. Gharchin

قبل از اعمال جراحی: حداقل ۲ هفته قبل از هرگونه عمل جراحی برنامه ریزی شده، مصرف قارچ ریشی یا چای آنرا متوقف کنید. این قارچ ممکن است با کاهش تجمع پلاکت ها، خطر خونریزی را افزایش دهد. Gharchin

اختلالات خونریزی: ترکیبات قارچ ریشی ممکن است بر لخته شدن خون تأثیر بگذارد و خطر خونریزی را افزایش دهد. اگر اختلال خونریزی دارید یا قرار است جراحی انجام دهید، از مصرف فرآورده های آن از جمله چای قارچ ریشی خودداری کنید. Gharchin

فشار خون پایین: افراد مبتلا به فشار خون پایین، فرآورده های قارچ ریشی از جمله چای آنرا با احتیاط شدید مصرف کنند، زیرا ممکن است ترکیبات زیست فعال آن، فشار خون را بیشتر کاهش دهند. Gharchin

بیماری های خودایمنی: از آنجا که ترکیبات قارچ ریشی می تواند سیستم ایمنی را تحریک کند، لذا مصرف فرآورده های آن می تواند برای افرادی که بیماری های خودایمنی (مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس یا ام اس) دارند مضر باشد. بنابراین قبل از مصرف آنها با پزشک خود مشورت کنید. Gharchin

 

هشدارهای تداخل دارویی

به دلیل فعالیت بیولوژیکی ترکیبات قارچ ریشی، مصرف همزمان فرآورده های آن (از جمله چای آن)، می تواند با برخی داروها تداخل ایجاد کند، از جمله:

داروهای رقیق کننده‌ خون یا ضد انعقادها و ضد پلاکت ها: مصرف فرآورده های قارچ ریشی می‌تواند اثرات این داروها (مانند وارفارین (کومادین)، کلوپیدوگرل (پلاویکس)، آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن یا هپارین) را تقویت کند و خطر خونریزی و کبودی را به طور قابل توجهی افزایش دهد. Gharchin

داروهای فشار خون: مصرف فرآورده های قارچ ریشی ممکن است فشار خون را کاهش دهد، که بطور بالقوه باعث ایجاد اثرات افزایشی در هنگام مصرف همزمان با داروهای ضد فشار خون مانند کاپتوپریل، انالاپریل، لیزینوپریل، آملودیپین یا هیدروکلروتیازید می شود. Gharchin

داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی: مصرف فرآورده های قارچ ریشی ممکن است در عملکرد این داروها از جمله پس از پیوند عضو، اختلال ایجاد کند. Gharchin

داروهای شیمی درمانی: ترکیبات زیست فعال قارچ ریشی به طور بالقوه می تواند برخی از داروهای شیمی درمانی را کم اثر کند، اگرچه برعکس ممکن است اثربخشی برخی دیگر را افزایش دهد. همچنین این نگرانی وجود دارد که مصرف همزمان فرآورده های قارچ ریشی ممکن است با برخی از آزمایش های نشانگر زیستی سرطان تداخل داشته باشد، بویژه افزایش سطح CA72-4 که می تواند بر نظارت بر درمان تأثیر بگذارد. لذا مصرف همزمان آنها باید تحت نظارت کامل پزشک باشد. Gharchin

داروهای دیابت: با توجه به اینکه ممکن است فرآورده های قارچ ریشی قند خون را کاهش دهند، لذا در صورت مصرف همزمان با داروهای دیابت، خطر هیپوگلیسمی بالقوه وجود دارد. Gharchin